जिल्हा परिषद

नाशिक जिल्हा परिषदेविषयी

आधुनिक भारताच्या निर्मितीमध्ये पंचायत राज हा एक अभिनव प्रयोग आहे. बलवंतराय मेहता समितीने ग्रामीण विकासात ग्रामीण जनतेला सहभागी करून घेण्यासाठी त्रिस्तरीय पंचायत राज पध्दतीची शिफारस केली आहे. त्यास अनुसरून महाराष्ट्र शासनाने १ मे १९६२ रोजी महाराष्ट्र जिल्हा परिषदा व पंचायत समित्या अधिनियम १९६१ चा कायदा सहमत केला व जिल्हा पातळीवर जिल्हा परिषद, गट पातळीवर पंचायत समिती व गाव पातळीवर ग्रामपंचायत अशा रीतीने त्रिस्तरीय पंचायत राजची स्थापना केली. १ मे १९६२ मध्ये नाशिक जिल्हा परिषदेची स्थापना झाली. आज रोजी १५ पंचायत समिती आणि १,३७३ ग्रामपंचायती ग्रामीण भागांच्या विकासासाठी कार्यरत आहेत. ७३ व्या घटना दुरूस्तीद्वारे महिलांना सत्तेत सहभाग दिलेला असून ग्रामसभाद्वारे ग्रामपंचायतींना जादा अधिकार देणेत आलेले आहे. शासनाची कोणतीही नवीन योजना, अभियांन, मोहिम राबविण्यात नाशिक जिल्हा परिषद नेहमीच अग्रेसर राहिलेली आहे.

नाशिक जिल्हा परिषदेची रचना

स्थापना : १ मे, १९६२

निवडलेल्या सभासदांची संख्या : ७३
निवडलेल्या स्त्री सभासदांची संख्या : ३७
स्वीकृत सभासदांची संख्या : निरंक
पंचायत सभासदांची संख्या : १५
त्यापैकी जे जिल्हा परिषदेचे निवडून आलेले सभासद संख्या : निरंक
नोंद ’अ’ मध्ये नमूद केली असतील ते : – –
सहभागी करून घेण्यात आलेल्या सभासदांची संख्या (शासनाने अधिसूचित केलेल्या निरनिराळया सोसायटींचे अध्यक्ष ) : निरंक
एकूण सभासदांची संख्या : ८८

जिल्हा परिषदेबद्दल सामान्य माहिती

जिल्हा परिषदेची रचना / क्रमवारी
जिल्हा परिषदेचे आयोजन तीन स्तरांमध्ये केले जाते.

1 प्रथम श्रेणी: जिल्हा परिषद

जिल्हा परिषदेचे कार्य – हे महाराष्ट्र जिल्हापरिषदा पंचायत समिती उपजिल्हे, 1961 मध्ये दिलेल्या तरतुदींनुसार कार्य करते.

2 द्वितीय श्रेणी : पंचायत समिती

1961 मध्ये महाराष्ट्र जिल्हा परिषद पंचायत समिती उपनियमांच्या कामकाजाचेही ते पालन करते.

3 त्रितीय श्रेणी : ग्रामपंचायत

1 9 58 च्या महाराष्ट्र ग्रामपंचायत सभागृहात दिलेल्या नियम व अटींचे पालन करते.

73 व्या श्रेणी संविधान संशोधन.

पंचायत राज कायदा आदेशानुसार, संविधान 73 सुधारणा करण्यात आली व्या 20 वेळ व्या एप्रिल, 1993 कलम 243 (जे) मते, पंचायत राज संस्थान कर लादणे आणि त्याच पुनर्प्राप्त करण्याचा अधिकार देण्यात आला आहे आर्थिक विकास आणि सामाजिक न्याय साठी 73 व्या दुरुस्ती कायद्याने पंचायत राज यांना ग्राम सभा सोबत एक घटनात्मक दर्जा दिला. त्यानुसार, ग्रामसभेच्या सदस्यांची संख्या स्थानिक लोकसंख्येवर अवलंबून असेल. या सुधारणेमुळे त्यांचे सदस्य निवडण्याचे नामनिर्देशन आणि सहयोगी सदस्यत्व पद्धती दूर होतात. प्रौढ मताधिकारांच्या आधारावर मतपत्रिका मतदान करते.

तीन स्तर रचना

• जिल्हा परिषद स्तर

अध्यक्ष मुख्य कार्यकारी अधिकारी
उपाध्यक्ष अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकारी
विषय समितीचे अध्यक्ष विभागीय प्रमुखांचे नाव
विषय समिती प्रकल्प संचालक सदस्य
उप मुख्य कार्यकारी अधिकारी (जीएडी / पाणी स्वच्छता / बाल कल्याण)
मुख्य लेखा व वित्त अधिकारी
शिक्षण अधिकारी (प्राथमिक / माध्यमिक / सतत शिक्षण)
कार्यकारी अभियंता (इमारत व बांधकाम क्र. 1,2,3)
कार्यकारी अभियंता (सिंचन पूर्व / पश्चिम)
कार्यकारी अभियंता (ग्रामीण पाणी पुरवठा)
कृषी विकास अधिकारी
जिल्हा पशुविकास संरक्षण अधिकारी
जिल्हा आरोग्य अधिकारी
जिल्हा समाज कल्याण अधिकारी
उप अभियंता, जीएसडीए – यांत्रिक

• पंचायत समिती

अध्यक्ष ब्लॉक विकास अधिकारी (बीडीओ)
उपाध्यक्ष सहाय्यक गट विकास अधिकारी
पंचायत उप अभियंता सदस्य
(लघु सिंचन / इमारत व बांधकाम / पाणी पुरवठा)
बालविकास व प्रकल्प अधिकारी
ब्लॉक एजुकेशन ऑफिसर
विस्तार अधिकारी (पंचायत)
तालुका वैद्यकीय अधिकारी

• ग्राम पंचायत

सरपंच ग्रामीण विकास अधिकारी
उप-सरपंच ग्राम सेवक (उप सरपंच)
ग्रामपंचायतीचे प्राथमिक शिक्षक
बहुउद्देशीय कामगार
पूरक नर्स सुई
पशुसंवर्धन पर्यवेक्षक
आंगणवाडी कर्मचारी
अंगणवाडी मदतनीस

जिल्हा परिषदेचे अधिकृत संकेतस्थळ -> https://zpnashik.maharashtra.gov.in